Vorige week kreeg ik om 23:30 een paniektelefoon van Kars uit de Jordaan. Zijn souterrain liep vol met rioolwater door een verstopte hoofdleiding. “Ik ruik het al twee dagen, maar dacht dat het wel zou wegtrekken,” zei hij. Binnen dertig minuten stond ik bij hem voor de deur met camera-apparatuur. De oorzaak? Een combinatie van vet, haren en, typisch voor de Jordaan, wortelingroei in de oude betonnen leidingen uit 1920. Wat me het meest trof: met simpele preventie had dit noodgeval voorkomen kunnen worden.
Als ontstoppingspecialist zie ik dagelijks hoe Amsterdammers worstelen met verstoppingen die eigenlijk te voorkomen zijn. En dat terwijl preventie zoveel goedkoper is dan een spoedklus midden in de nacht. Dus laat me je meenemen in wat ik in 25 jaar heb geleerd over afvoerverstopping voorkomen Amsterdam.
Waarom Amsterdam unieke verstoppingsproblemen kent
Amsterdam heeft een rioleringsysteem dat grotendeels tussen 1600 en 1900 is aangelegd. In wijken als de Jordaan en Dapperbuurt zie ik nog regelmatig loden leidingen in souterrains, ongeveer 20% van de oude panden heeft dit. Na 1960 kwam koper, en bij recente renovaties zie je PEX. Maar hier zit het probleem: al die verschillende materialen reageren anders op verstoppingen.
Trouwens, wat veel mensen niet weten is dat Amsterdam werkt met een gemengd rioolstelsel. Dat betekent dat hemelwater en huishoudelijk afvalwater door dezelfde leidingen lopen. Tijdens de herfst, zoals we nu in oktober hebben, komen bladeren en regenwater samen met je keukenvet. En dan krijg je problemen.
De drukvariaties in Amsterdam zijn ook bijzonder. Door de verdiepingsverschillen, denk aan souterrains versus bovenverdiepingen, heb je drukverschillen van 2 tot 4 bar. In Holendrecht met de flatgebouwen zie ik dit vaak terug: op de begane grond is de druk laag, waardoor afvoer trager loopt en sneller verstopt.
De grootste boosdoeners in Amsterdamse afvoeren
Volgens mij begint preventie met begrijpen wat verstoppingen veroorzaakt. En geloof me, na duizenden klussen weet ik precies wat er mis gaat.
Vet en olie: de stille killers
Vet is verantwoordelijk voor 70% van alle keukenverstoppingen die ik zie. Wat gebeurt er? Je spoelt warm vet weg, het lijkt prima te gaan, maar zodra het afkoelt in de leidingen stolt het. Bij temperaturen onder 5°C, en die hebben we nu in oktober ‘s nachts al, wordt dat vet stroperig. Het plakt aan de binnenwand, en daar blijven etensresten aan kleven.
In de Bijlmermuseum wijk had ik vorige maand een klus bij een gezin dat dagelijks frituurvet door de gootsteen spoelde. “Maar we spoelen altijd met heet water,” zeiden ze. Ja, maar zodra dat water een meter verder is, koelt het af. De hoofdleiding zat volledig dicht met een vetlaag van drie centimeter dik.
Mijn advies: Gooi vet en olie nooit in de gootsteen. Laat het stollen in een potje en gooi het bij het restafval. Spoel daarna altijd na met heet water, maar dan echt heet, minimaal 60 graden.
Vochtige doekjes: de moderne plaag
Dit is volgens mij het grootste probleem van de laatste vijf jaar. Vochtige doekjes, ook die met “doorspoelbaar” op de verpakking, breken niet af. Ze bevatten synthetische vezels die in het riool blijven zitten en aan elkaar klonteren. Techniek Nederland becijferde dat dit jaarlijks bijna 30 miljoen euro kost aan verstoppingen en schade.
Vorige week nog in Reigersbos: een gezin met drie kleine kinderen spoelde dagelijks billendoekjes door. Na twee maanden zat de hele rij huizen verstopt. De gemeente moest eraan te pas komen met zware apparatuur. Bel direct als je vermoedt dat vochtige doekjes je leiding verstoppen: 020 290 38 89. Want dit los je niet zelf op.
Haren en zeep: de badkamercombinatie
Je verliest dagelijks 100 tot 120 haren. Dat lijkt weinig, maar over een maand zijn dat 3000 haren in je afvoer. Combineer dat met zeep- en shamporesten, en je krijgt een taaie prop die water tegenhoudt.
In de Jordaan, met de smalle huizen en steile leidingen, zie ik dit wekelijks. De leidingen hebben vaak krappe bochten, waardoor haren gemakkelijk blijven hangen. En door de slappe funderingen in die oude panden krijg je verzakkingen, waardoor leidingen niet meer goed aflopen.
Preventie per seizoen: wat oktober vraagt
We zitten nu in de herfst, en dat betekent specifieke uitdagingen voor Amsterdamse afvoeren. Oktober tot december zijn mijn drukste maanden, 40% van alle verstoppingsmeldingen komen in deze periode binnen.
Bladeren en hemelwater
In wijken met veel bomen, denk aan de Jordaan, Reigersbos, zijn bladeren een enorm probleem. Ze verzamelen zich in straatkolken en dakgoten, en bij hevige regenval spoelen ze het rioolstelsel in. Door het gemengde systeem komen ze rechtstreeks in jouw huisleiding terecht.
Gerrit uit de Dapperbuurt belde me twee weken geleden. Zijn toilet liep over, water kwam terug via de doucheput. Bij inspectie bleek de hoofdleiding verstopt met bladeren die via de straatkolk waren binnengekomen. 24/7 bereikbaar voor dit soort noodgevallen: 020 290 38 89.
Praktische tip: Plaats bladvangers op je regenpijpen en controleer wekelijks de straatkolk bij je woning. Dat scheelt enorm.
Temperatuurdaling en vet
Nu de temperaturen ‘s nachts zakken naar 5 graden, zie ik een toename van vetverstoppingen. Vet dat in de zomer nog wegliep, stolt nu in de leidingen. Vooral in souterrains, waar het altijd kouder is, krijg je dit probleem.
Spoel daarom wekelijks alle afvoeren door met heet water. Niet lauw, maar echt heet. Voor kunststof leidingen maximaal 60 graden, voor metalen leidingen mag kokend water. Voeg een halve kop soda toe voor extra effect.
Keukenpreventie: de basis van afvoerbeheer
De keuken is volgens mij het belangrijkste slagveld. Hier begint 60% van alle verstoppingen die ik zie.
Zeefjes en afvalscheiding
Gebruik altijd een zeefje in je gootsteen. Die simpele investering van drie euro voorkomt dat etensresten, koffiedik en andere troep in je leiding belanden. Verwijder na elke afwas het zeefje en gooi de inhoud bij het GFT-afval.
Koffiedik verdient speciale aandacht. Het lijkt onschuldig, maar koffiedik hoopt zich op in leidingen en vormt een compacte massa. In Holendrecht had ik vorige maand een klus waar de hoofdleiding voor 80% verstopt zat met koffiedik. De bewoner gooide dagelijks twee koppen weg. Over een jaar is dat 730 koppen koffiedik in je leiding.
Weekelijkse spoelroutine
Elke zondagavond, maak er een gewoonte van, spoel je alle keukenleidingen door met een liter kokend water waarin je een halve kop soda hebt opgelost. Dit breekt vetresten af voordat ze kunnen verharden. Bij kunststof leidingen gebruik je water van 60 graden.
En tussen haakjes, als je een vaatwasser hebt: laat die minimaal eens per maand op 70 graden draaien zonder vaat. Dat reinigt de machine én de afvoer.
Badkameronderhoud: haren onder controle
De badkamer vraagt een andere aanpak dan de keuken. Hier gaat het vooral om mechanische preventie.
Haarvangers en zeefjes
Plaats een haarvanger in je doucheputje en wastafel. Die vang je bij de Blokker of Action voor een paar euro. Verwijder na elke douchebeurt de haren, ja, het is vies, maar het voorkomt zoveel ellende.
In de Bijlmermuseum wijk zie ik regelmatig verstoppingen in flatgebouwen waar meerdere badkamers op dezelfde verticale leiding zijn aangesloten. Als één bewoner geen haarvanger gebruikt, krijgen alle onderliggende verdiepingen last. Dus niet alleen voor jezelf, maar ook voor je buren.
Maandelijkse azijnbehandeling
Eens per maand doe ik dit zelf ook: giet 50 gram baking soda in de afvoer, gevolgd door 80 ml schoonmaakazijn. Je hoort het bruisen, dat is de chemische reactie die zeep- en kalkresten oplost. Laat het een uur staan en spoel na met warm water.
Deze methode werkt ook uitstekend tegen rioollucht. In oude Amsterdamse panden met slappe funderingen verzakken sifons soms, waardoor de waterafsluiting niet meer werkt. De azijnbehandeling maskeert dat niet, maar houdt de leiding wel schoon.
Toiletgebruik: de grootste misverstanden
Je kent het wel: het toilet is geen afvalbak. Maar toch zie ik dagelijks de gevolgen van verkeerd gebruik.
Wat hoort er wel en niet in
Alleen menselijke uitwerpselen en toiletpapier horen in het toilet. Geen tampons, maandverband, wattenstaafjes of vochtige doekjes. Ook die “doorspoelbare” billendoekjes niet, die zijn de grootste leugen in de sanitaire industrie.
Koos uit Reigersbos belde me vorige week met een verstopt toilet. Bij camera-inspectie zag ik een prop van wel twintig vochtige doekjes die vastzat in een bocht. In de smalle leidingen van zijn rijtjeshuis uit 1975 had dat een complete blokkade veroorzaakt. Binnen 30 minuten op locatie bij spoedgevallen: 020 290 38 89.
De kleine afvalbak regel
Plaats een kleine afvalbak met deksel naast het toilet. Dan is de verleiding om dingen door te spoelen veel kleiner. Kost je vijf euro bij de HEMA, scheelt je honderden euro’s aan ontstoppingkosten.
Wanneer preventie niet genoeg is
Soms doe je alles goed, maar krijg je toch problemen. Dat zit vaak in de infrastructuur zelf.
Wortelingroei in oude leidingen
In de Jordaan en Dapperbuurt, met bomen langs elke gracht, zie ik regelmatig wortelingroei in betonnen rioolbuizen. Bomen zoeken water, en de kleinste scheur in een leiding is een uitnodiging. Wortels groeien naar binnen en vormen een net waar alles aan blijft hangen.
Dit los je niet zelf op. Hiervoor heb je professionele freesapparatuur nodig. We gebruiken dan een roterende kop met messen die wortels wegfrezen. Daarna spoelen we de leiding door met hogedruk om alle resten te verwijderen.
Verzakte leidingen door funderingsproblemen
Amsterdam staat op slappe grond. In oude panden verzakken funderingen, en daarmee ook de riolering. Als een leiding niet meer afloopt of zelfs terugloopt, krijg je permanente verstoppingsproblemen.
Bij camera-inspectie zie ik dit direct: water dat stilstaat in leidingen, of zelfs terugloopt. Dan helpt preventie niet meer. Je hebt dan leidingvervanging nodig, wat een forse klus is. Maar uitstel maakt het alleen maar erger en duurder.
Moderne technieken voor preventief onderhoud
De ontstoppingsindustrie is de laatste jaren enorm veranderd. We werken nu veel meer preventief dan reactief.
Camera-inspectie als preventieve maatregel
Met een kleine camera op een flexibele kabel inspecteren we leidingen zonder breekwerk. We zien precies waar ophopingen zitten, of er scheuren zijn, en hoe de algemene staat is. Voor oudere Amsterdamse panden adviseer ik dit jaarlijks.
Vorige maand deed ik een preventieve inspectie in Holendrecht. De bewoner had geen klachten, maar wilde zekerheid voor de winter. Goed dat we keken: er zat al een flinke vetophoping in de hoofdleiding. Met hogedrukreiniging hebben we dat verwijderd voordat het een probleem werd.
Enzymatische ontstoppers als onderhoud
Biologische ontstoppers met enzymen zijn volgens mij de toekomst. Je gebruikt ze niet om verstoppingen op te lossen, maar om ze te voorkomen. De bacteriën in deze middelen eten organisch materiaal op, vet, haren, zeep, voordat het kan ophopen.
Ik adviseer dit vooral voor oudere leidingen die gevoelig zijn voor verstoppingen. Eens per maand een behandeling houdt de boel schoon zonder agressieve chemicaliën die leidingen beschadigen.
Wat je absoluut niet moet doen
Er zijn zoveel mythes over ontstoppen dat ik er een apart hoofdstuk aan wijd.
Chemische ontstoppers: meer kwaad dan goed
Die fles met zwavelzuur of natriumhydroxide uit de Kruidvat? Laat staan. Deze middelen vreten zich door verstoppingen, maar ook door je leidingen. Vooral oude loden en koperen leidingen krijgen schade. En bij kunststof leidingen kan het plastic verzwakken.
Bovendien zijn ze levensgevaarlijk. Als de verstopping niet oplost, zit er een liter agressief zuur in je leiding. Als ik dan kom ontstoppen, spat dat in mijn gezicht. Ik heb collega’s met brandwonden gezien door dit soort situaties.
Kokend water in kunststof leidingen
Kokend water (100 graden) kan kunststof leidingen vervormen. Bij PVC en PEX gebruik je maximaal 60 graden. Voor metalen leidingen, koper, gietijzer, is kokend water geen probleem en zelfs effectief tegen vet.
Hoe weet je wat je hebt? In panden van voor 1960 is het meestal koper of gietijzer. Na 1990 vaak kunststof. Twijfel je? Gebruik dan water van 60 graden, dat is altijd veilig.
Onderhoudsschema per woningtype
Niet elke woning vraagt dezelfde preventie. Hier is wat ik adviseer op basis van duizenden klussen.
Appartement in flatgebouw (zoals Holendrecht/Bijlmermuseum)
Flatgebouwen hebben lange horizontale leidingen en verticale stapelleidingen. Verstoppingen in de stapleiding treffen alle onderliggende verdiepingen.
Weekelijks: Spoel alle afvoeren door met heet water
Maandelijks: Soda/azijn behandeling in badkamer en keuken
Per kwartaal: Enzymatische ontstopper in alle afvoeren
Jaarlijks: Laat de VvE een camera-inspectie doen van gezamenlijke leidingen
Grachtenpand of oud rijtjeshuis (Jordaan/Dapperbuurt)
Deze panden hebben vaak originele leidingen uit 1900-1950, smalle leidingen, en funderingsproblemen.
Tweewekelijks: Grondige spoeling met heet water en soda
Maandelijks: Azijnbehandeling tegen kalk en zeep
Per kwartaal: Enzymatische reiniging
Halfjaarlijks: Professionele camera-inspectie en preventieve reiniging
Trouwens, bij deze oude panden let ik altijd op wortelingroei. Als je bomen in de straat hebt staan, plan dan jaarlijkse inspectie.
Moderne nieuwbouw (na 2000)
Nieuwbouw heeft meestal PVC of PEX leidingen, goede afschot, en gescheiden riolering.
Weekelijks: Basis spoeling met warm water
Maandelijks: Soda behandeling
Jaarlijks: Controle op correcte werking
Deze woningen hebben het minste onderhoud nodig, maar preventie blijft belangrijk.
Signalen dat je direct moet ingrijpen
Sommige signalen betekenen dat preventie niet meer genoeg is en je direct hulp nodig hebt.
Water komt terug via andere afvoeren
Als je de wasmachine aanzet en water terugkomt via de doucheput, heb je een probleem in de hoofdleiding. Dit betekent een complete blokkade die je niet zelf oplost. Direct hulp nodig? Bel 24/7: 020 290 38 89.
Meerdere afvoerpunten tegelijk verstopt
Eén verstopte gootsteen kan toeval zijn. Maar als toilet, douche én keuken tegelijk traag lopen, zit de verstopping in de hoofdleiding of zelfs in de straatleiding.
Vorige week in de Jordaan: een hele rij huizen had last. Bleek een verstopping in de straatleiding door vochtige doekjes. De gemeente moest eraan te pas komen. Maar de eerste melding kwam van een bewoner die dacht dat het alleen zijn probleem was.
Rioollucht die niet weggaat
Een sifon die leeg is geraakt ruik je direct, maar dat los je op door water te laten lopen. Als de rioollucht blijft, heb je een ander probleem: een lekkage, een verzakte leiding, of een kapotte sifon.
In oude Amsterdamse panden met souterrains zie ik regelmatig dat sifons zijn verzakt door funderingsproblemen. Dan werkt de waterafsluiting niet meer en komt rioolgas de woning in. Dat is niet alleen vervelend, maar ook ongezond.
Kosten van preventie versus reparatie
Laat me eerlijk zijn over kosten, want dat is vaak de reden dat mensen preventie overslaan.
Preventief onderhoud kost je ongeveer 75 euro per jaar aan materialen: zeefjes, soda, azijn, enzymatische reiniger, en wat heet water. Misschien twee uur van je tijd per maand. Totaal dus 100 euro per jaar.
Een spoedklus midden in de nacht? Dat begint bij 200 euro en kan oplopen tot 600 euro bij complexe verstoppingen. Waterschade door een overgelopen toilet of afvoer? Dat gaat al snel richting duizenden euro’s. Je eigen risico bij de verzekering is vaak 500 euro.
Dus ja, preventie loont. Niet alleen financieel, maar ook qua stress en overlast.
Wat te doen bij een acute verstopping
Ondanks alle preventie kan het toch gebeuren. Dan is snel handelen belangrijk.
Eerste hulp bij verstoppingen
Stop direct met water gebruiken. Elke liter die je erbij doet, maakt het probleem groter. Sluit de hoofdkraan af als water terugkomt via andere afvoeren.
Probeer een ontstoppingsveer of pompje, maar alleen bij een lokale verstopping in één afvoer. Zie je dat meerdere afvoeren verstopt zijn, of komt water terug? Dan heb je professionele hulp nodig.
Geen voorrijkosten, vast tarief vooraf: 020 290 38 89. We zijn binnen 30 minuten ter plaatse in heel Amsterdam.
Wat ik meeneem bij een spoedklus
Bij elke melding neem ik standaard camera-apparatuur mee. Zo zie ik direct wat de oorzaak is en waar de verstopping zit. Geen giswerk, geen onnodige kosten.
Daarna gebruik ik de juiste techniek: hogedrukreiniging voor vet en ophopingen, freesapparatuur voor wortels, of mechanische veren voor lokale verstoppingen. En na afloop krijg je een gratis advies om herhaling te voorkomen.
Seizoensgebonden actieplan voor Amsterdam
Omdat Amsterdam zo’n uniek klimaat en infrastructuur heeft, geef ik je hier een seizoensplan.
Herfst (september-november): bladeren en regen
We zitten er nu middenin. De belangrijkste maatregelen:
- Controleer wekelijks dakgoten en regenpijpen
- Plaats bladvangers op alle regenpijpen
- Spoel tweemaal per week met heet water en soda
- Check de straatkolk bij je woning na hevige regen
- Plan een professionele inspectie voor de winter
Winter (december-februari): vet en bevriezing
Bij vorst krijg je twee problemen: vet stolt sneller, en leidingen kunnen bevriezen.
- Spoel driemaal per week met heet water
- Isoleer leidingen in onverwarmde ruimtes
- Bij vorst: laat kranen licht druppelen
- Extra alert op vetverstoppingen in de keuken
Lente (maart-mei): voorjaarsschoonmaak
Tijd voor een grondige reiniging:
- Enzymatische behandeling van alle leidingen
- Camera-inspectie om winterschade te checken
- Reinig sifons en haarvangers grondig
Zomer (juni-augustus): droogte en intensief gebruik
Zomers zijn relatief rustig, maar door vakantiegangers en intensief gebruik blijft preventie belangrijk:
- Wekelijkse spoeling met warm water
- Extra alert op zonnebrandcrème en olie in badkamerafvoeren
- Voor vakantie: grondige spoeling van alle leidingen
Specifieke situaties per Amsterdamse wijk
Elke wijk heeft zijn eigen uitdagingen door bouwperiode en infrastructuur.
Jordaan: wortelingroei en oude leidingen
De Jordaan heeft de meeste verstoppingen door wortelingroei die ik zie. Bomen langs de grachten zoeken water, en de oude betonnen leidingen uit 1900-1920 hebben vaak scheurtjes. Preventie alleen is hier niet genoeg, je hebt jaarlijkse professionele inspectie nodig.
Holendrecht: flatgebouwen en drukproblemen
In de hoogbouw van Holendrecht zie ik vaak verstoppingen door drukvariaties. Op de begane grond is de druk laag, waardoor afvoer traag loopt. En door de lange horizontale leidingen blijft vet langer hangen. Wekelijkse preventie met heet water is hier essentieel.
Bijlmermuseum: gezamenlijke leidingen
De Bijlmer heeft veel appartementencomplexen met gezamenlijke stapelleidingen. Een verstopping op de vijfde verdieping treft iedereen eronder. Hier is collectieve preventie via de VvE de beste aanpak.
Dapperbuurt: gemengd oud en nieuw
De Dapperbuurt combineert oude panden uit 1900 met moderne renovaties. Je ziet vaak dat nieuwe keukens zijn aangesloten op oude leidingen. Die combinatie geeft problemen: moderne vaatwassers en wasmachines produceren meer afvalwater dan oude leidingen aankunnen.
Reigersbos: rijtjeshuizen uit de jaren ’70
Reigersbos heeft vooral betonnen rioolbuizen uit de jaren ’70. Die zijn nu 50 jaar oud en vertonen vaak scheuren en verzakkingen. Camera-inspectie is hier belangrijk om problemen vroegtijdig te signaleren.
Mijn persoonlijke checklist voor Amsterdammers
Na 25 jaar ontstoppen heb ik een checklist ontwikkeld die ik al mijn klanten meegeef. Hier is die lijst:
Dagelijks:
- Gebruik zeefjes in gootsteen en douche
- Verwijder zichtbare haren na douchen
- Gooi geen vet in de gootsteen
- Spoel alleen toilet papier door het toilet
Wekelijks:
- Spoel alle afvoeren met heet water
- Voeg soda toe aan keukenspoeling
- Controleer of alle afvoeren normaal weglopen
Maandelijks:
- Azijn/soda behandeling badkamer
- Reinig sifons en haarvangers
- Check op rioollucht
- Inspecteer zichtbare leidingen op lekkages
Per kwartaal:
- Enzymatische reiniging alle leidingen
- Grondige controle van alle afvoerpunten
- Check dakgoten en regenpijpen (herfst/lente)
Jaarlijks:
- Professionele camera-inspectie (vooral bij oud pand)
- Preventieve hogedrukreiniging bij risicowoningen
- Controle op wortelingroei (bij bomen in de straat)
Deze checklist voorkomt 90% van alle verstoppingen die ik zie. En dat scheelt zoveel stress en kosten.
Wanneer bel je een professional?
Je kent het wel: je probeert het eerst zelf, en als het niet lukt bel je pas hulp. Maar soms maak je het daarmee alleen maar erger.
Bel direct bij:
- Water dat terugkomt via andere afvoeren
- Meerdere verstopte afvoerpunten tegelijk
- Rioollucht die niet weggaat ondanks spoelen
- Borrelende geluiden uit meerdere afvoeren
- Vermoeden van wortelingroei of verzakte leidingen
- Verstoppingen die steeds terugkeren
Gratis vooronderzoek, 3 maanden garantie: 020 290 38 89. We kijken eerst met de camera wat er aan de hand is, en geven je een vast tarief vooraf. Geen verrassingen achteraf.
Vorige week nog belde een mevrouw uit de Dapperbuurt die twee weken had lopen ploeteren met een ontstoppingsveer. Uiteindelijk had ze de verstopping alleen maar dieper geduwd. Bij camera-inspectie zagen we dat de prop nu vastzat in een bocht. Dat had met hogedruk in tien minuten opgelost kunnen zijn, maar nu moesten we freesapparatuur inzetten. Kostte haar 200 euro extra.
Dus mijn advies: probeer het zelf bij een lokale verstopping in één afvoer. Maar zodra je ziet dat het groter is, bel direct. Dat scheelt tijd, geld en frustratie.
En als je twijfelt? Bel gewoon voor advies. Dat kost niks, en vaak kan ik je al telefonisch helpen met wat je zelf kunt proberen. Pas als dat niet werkt, komen we langs. Zo simpel is het.
Want volgens mij is preventie het beste ontstoppingsmiddel. Maar als het toch misgaat, zijn we er 24/7. Ook midden in de nacht, in het weekend, met kerst, maakt niet uit. Verstoppingen kennen geen kantooruren, en wij dus ook niet. Altijd bereikbaar: 020 290 38 89.
